Ozgurzihinler
Çoktanrıcılık, insanların birden fazla tanrıya inandığı ve ibadet ettiği inanç biçimidir. Bu tanrılar genellikle doğa olaylarını, toplumsal düzeni veya insan yaşamının farklı yönlerini temsil eder. Bereket, savaş, aşk, yağmur, güneş, ölüm, deniz gibi her kavramın bir tanrısı bulunur. Politeizmin kökeni, insanın doğayla olan mücadelesine dayanır. İlk insanlar için doğa hem yaşamsal bir kaynak hem de tehlikelerle dolu bir güçtü. Güneş olmadan yaşam olmaz, yağmur olmadan tarım yapılamaz, fırtına ve depremler ise yıkıcıdır. Bu nedenle insanlar, doğa güçlerinin arkasında kişileştirilmiş tanrılar olduğuna inandılar.
Hemen örnek verelim ;
⛈️ Antik Yunan’da Zeus gökyüzünün ve şimşeğin tanrısıydı.
☀️ Mısır’da Ra güneşi, Osiris ölümü temsil ediyordu.
🌾 Mezopotamya’da Enlil fırtınaları, İnanna bereketi yönetirdi.
Politeizmin temelinde kişileştirme (antropomorfizm) vardır. İnsanlar, açıklayamadıkları doğa olaylarını anlamlandırmak için onları insani özelliklere sahip varlıklar gibi düşündüler. Güneş her gün doğuyorsa, bu bir varlığın eylemiydi. Depremler oluyorsa, bu tanrıların öfkesiydi. Aynı zamanda toplumsal düzen de tanrılaştırıldı. Krallar, komutanlar ve rahipler otoritelerini güçlendirmek için tanrıların desteğini iddia ettiler. Atalarımız böyle düşündü, çünkü bilimsel bilgi yoktu, dolayısıyla doğaüstü açıklamalar gerekliydi. Tanrı inancı, yasaları ve otoriteyi meşrulaştırıyordu. Afetlerden korunmak, bereket istemek, ölümden sonraki yaşamı anlamlandırmak için tanrılara sığınıldı.
Tanrılara ibadetler için tapınaklar inşa edildi. (Atina’daki Parthenon, Babil’deki Zigguratlar).
Hayvan kurbanları, yiyecekler, içecekler tanrılara sunuldu. Tanrıları yüceltmek için şiirler ve ilahiler söylendi. Belirli günlerde tanrılar için şenlikler düzenlendi. Tanrıların iradesini öğrenmek için kahinlere ve şifacılara danışıldı.
🌍 Kaynaklar;
📖 - The Evolution of Religion – Edward Burnett Tylor ,Ancient Religions – Sarah Iles Johnston, A History of God – Karen Armstrong, The Religion of the Ancient Greeks – J. N. Bremmer. ( İlgili kitaplar )
📄 - Polytheism – Encyclopaedia Britannica, Walter Burkert, Greek Religion (Harvard University Press, 1985), The Invention of Gods– Journal of Anthropological Research(İlgili Makale ve Dergiler)
🌐 - Stanford Encyclopedia of Philosophy, Britannica App, Internet Sacred Text Archive (İlgili İnternet kaynakları)