Ozgurzihinler
Din, insanlık tarihinin en eski kültürel olgularından biridir. Ancak din eğitiminin çocukluk çağında nasıl verilmesi gerektiği, psikoloji ve pedagojinin en tartışmalı alanlarından biridir. Çocuğun zihinsel gelişimi, soyut kavramları algılayabilme yetisiyle doğrudan bağlantılıdır. Dolayısıyla, erken yaşta din öğretimi çocuğun bilişsel ve duygusal gelişiminde riskler barındırabilir. Jean Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre, çocuklar 7 yaşına kadar soyut kavramları anlamakta güçlük çeker. Tanrı, cennet, cehennem, günah gibi metafizik kavramlar, çocuk zihninde somut nesneler gibi algılanabilir. Bu nedenle çocuklar, dini öğretileri gerçeklik ile hayal arasında değerlendirebilir. Erken yaşta din öğretimi korku ve kaygı bozuklukları, özgüven kaybı, suçluluk, eleştirel düşünce baskısı, benlik gelişiminin engellenmesi gibi durumlara neden olabiliyor. Eğitim bilimci ve psikologlara göre 0-7 yaş arasındaki çocuklara hiçbir şekilde din öğretilmemeli ve dayatılmamalıdır. 7-12 Yaş arasında dini hikayeler somutlaştırılarak aktarılabilir ancak korku içerebilicek kavramlardan uzak durulmalıdır. 12 yaş sonrası yani ergenlik döneminde soyut düşünme becerileri geliştiği için çocuk dini inancı seçme konusunda özgür bırakılmalı ve yargılanmamalıdır. İnancı seçme özgürlüğü verilmeyen çocuklar korku ve özgüven kaybı yaşayabilir. İnanç özgürlüğü verilmesi gereken en önemli karardır. Bir çocuğun veya bir yetişkinin inancının farklı olması onu ahlaksız veya küçük düşürücü bir duruma getirmez. Aksine özgür düşüncesinin yolunu izlemiş olur. Saygı ile karşılanmalıdır.
🌍 Kaynaklar;
📖 - Piaget, J. The Psychology of the Child. Basic Books. Freud, S. The Future of an Illusion. Fowler, J. W. Stages of Faith: The Psychology of Human Development and the Quest for Meaning. HarperOne. Goldman, R. Religious Thinking from Childhood to Adolescence. Routledge. Bandura, A. Social Learning Theory. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
📄 - Türkiye Psikiyatri Derneği Çocuklarda Dini Eğitimin Psikososyal Etkileri raporu.
